Hieronder vind je de workshops die op 18 september 2024 plaatsvonden.
| Workshop | Ronde 1 | Ronde 2 |
| Voorbeeldles EDI | x | |
| Effectief spellingonderwijs (VOL) | x | |
| Rekenonderwijs | x | |
| Begrijpend lezen (VOL) | x | |
| Thematisch werken (VOL) | x | x |
| Professionele schoolcultuur (VOL) | x | |
| Sterker in taal door spel (VOL) | x | |
| Effectief handschriftonderwijs | x | x |
| Basiskennis TOS in de klas | x | |
| Verdiepende kennis TOS in de klas | x | |
| Met plezier naar school (VOL) | x | |
| Executieve functies (VOL) | x | |
| Literaire gesprekken | x | |
| Begeleiding startende leraren/zij-instromers | x | |
| Co-teaching | x | |
| De Ringaanpak (VOL) | x | |
| Autisme in de klas | x | |
| Wie nog steeds niet leest is gek | x | |
| De IB’er als kwaliteitscoördinator | x | |
| Close reading voor beginners (VOL) | x | |
| Close reading voor gevorderden (VOL) | x |
Voorbeeldles EDI
Workshopleider: Marcel Schmeier
(Ronde 1)
Een EDI-les is interactief, activerend en leerzaam. Veel leerkrachten gebruiken de lesfasen en technieken van EDI daarom in hun reken- en taallessen. Maar hoe gebruik je EDI in je zaakvakken waarin je vooral feitenkennis onderwijst? Hoe geef je een effectieve aardrijkskunde-, geschiedenis- of biologieles volgens het EDI-model? In deze workshop neemt trainer Marcel Schmeier je op een bijzondere manier mee in het effectief onderwijzen van feitenkennis. In deze sessie neem je namelijk als leerling deel aan een les en neemt de trainer de rol aan van leraar. Op deze wijze ervaar je zelf de kracht van de lesfasen en technieken van het EDI-lesmodel. De les wordt regelmatig stilgelegd, zodat je aantekeningen kunt maken voor je eigen lespraktijk en de trainer de gebruikte technieken kan toelichten. Neem plaats in de schoolbankjes en ervaar hoe een les volgens het EDI-model eruitziet. Petjes af, telefoons uit en kauwgom in de vuilnisbak.
Effectief spellingonderwijs (VOL)
Workshopleider: Kim Cordewener
(Ronde 2)
Door het geven van effectief spellingonderwijs kun jij voor jouw leerlingen het verschil maken. Onderzoek laat namelijk steeds weer zien dat leerlingen beter leren spellen als ze goed spellingonderwijs krijgen. Maar wat is goed spellingonderwijs en hoe geef je dat? In deze workshop vertelt Kim Cordewener je in een notendop wat goed spellingonderwijs is. Jullie zoomen samen in op hoe een effectieve spellingles is opgebouwd. Je leert wat je in elke lesfase kunt doen en krijgt praktische tips om die fase zo effectief mogelijk vorm te geven. In het tweede deel van de workshop ga je de opgedane kennis direct in de praktijk brengen: je gaat namelijk zelf (een deel van) een spellingles ontwerpen. Zo kun je na deze workshop direct in je eigen klas aan de slag om het verschil te maken voor jouw leerlingen!
Rekenonderwijs
Workshopleider: Robin van Rijthoven
(Ronde 1)
Waarom is het zo belangrijk om ons rekenonderwijs stapsgewijs en systematisch op te bouwen? En waarom is een goede taakanalyse cruciaal om je rekenlessen richting te geven? Dat vertelt Robin van Rijthoven je in deze workshop. Je bekijkt de theorie maar gaat vervolgens ook samen aan de slag met het maken van een taakanalyse om het belang ervan echt goed te kunnen begrijpen.
Grip op tekstkwaliteit: begrijpend lezen vanuit kennisrijke teksten (VOL)
Workshopleider: Marita Eskes
(Ronde 1)
Leerlingen in Nederland vinden het moeilijk om een uitdagende tekst te doorgronden. Hoe komt dat? Los van het feit dat we ons in Nederland te lang op strategieën als doel op zich hebben gericht en leerlingen nauwelijks nog leerden om de inhoud te doorgronden, zien we ook dat de kwaliteit van teksten geregeld te wensen overlaat. De (methode)teksten zijn vaak gefragmenteerd, kennisarm en geregeld ontbreekt het aan signaal- en verwijswoorden waardoor het voor leerlingen lastig is om de juiste verbanden in een tekst te leggen.
Gelukkig is er goed nieuws! Onderzoek leert ons al decennialang hoe tekstbegrip ontstaat en welke ingrediënten bepalend zijn voor het begrijpen van een tekst. In de klas kun je er dus voor zorgen dat je samen met je collega’s aandacht besteedt aan die ingrediënten! Namelijk: zorgen dat leerlingen vloeiend leren lezen en veel woordenschat én achtergrondkennis opbouwen.
Daar zijn wel goede teksten voor nodig. Maar wat maakt een tekst nu kwalitatief goed? Wat maakt een tekst uitdagend en complex, en hoe breng je de complexiteit – en daarmee de geschiktheid – van een tekst voor jouw leerlingen in kaart?
In deze workshop leer je wat kenmerken zijn van een kwalitatief goede tekst.
Ook ga je praktisch aan de slag: je krijgt een handig instrument aangereikt waarmee je leert om de complexiteit in kaart te brengen. Deze tool zal je ook in de dagelijkse praktijk helpen om teksten te selecteren voor jouw lees- of zaakvakonderwijs en om in kaart te brengen of een bepaalde tekst uit een lesmethode wel of niet geschikt is. Kortom; je krijgt meer grip op het selecteren van teksten en het bepalen van de tekstkwaliteit.
In deze workshop leer je…
- hoe tekstbegrip ontstaat bij een lezer;
- waarom lezen in samenhang zo belangrijk is;
- welke kenmerken een tekst kwalitatief goed maken;
- hoe je de complexiteit van een tekst in kaart brengt;
- bepalen of een tekst geschikt is om te lezen met jouw leerlingen.
Tel daar een paar praktische tips bij op voor je instructie en je gaat vol kennis én met nieuwe ideeën naar huis!
Thematisch werken (VOL)
Workshopleiders: Martin Bootsma en Eva Naaijkens
(Ronde 1 en 2)
Hoe kun je als basisschool thematisch onderwijs ontwerpen en geven, waarbij je niet alleen de zaakvakken aanbiedt maar ook onderdelen van taalonderwijs, burgerschap, digitale geletterdheid en creatieve vakken onderbrengt?
In deze workshop vertellen Martin Bootsma en Eva Naaijkens je stapsgewijs hoe je vanuit de kerndoelen, referentieniveaus en leerlijnen kennisrijke thema’s ontwikkelt. Ook is er aandacht voor het implementatie- en borgingsaspect, de ontwikkeling van professionele standaarden en het vakmanschap van de leraar. Martin en Eva laten zien dat je door thematisch te werken en door vakken te integreren de overladenheid van het lesprogramma kunt terugdringen.
Professionele schoolcultuur (VOL)
Workshopleiders: Henk Galenkamp en Jeannette Schut
(Ronde 1)
In deze workshop gaan we in dialoog over schoolcultuur en over gewenst en ongewenst gedrag in de school.
We verkennen met elkaar ieders huidige schoolcultuur en wat een kleine gedragsverandering daarin zou kunnen zijn in de richting van de ontwikkeling van een schoolcultuur waar welbevinden en doelgerichtheid hand in hand gaan. Dit geldt zowel voor het team als in de klas. Ook zoomen we in op het thema sociale veiligheid.
Om zorgvuldig en effectief te kunnen samenwerken, hanteren we enkele essentiële werkregels waar we ieders commitment op vragen.
Je kunt je voorbereiden op deze workshop door concrete voorbeelden van gewenst gedrag (waar je trots op bent) en ongewenst gedrag (wat je zou willen stoppen) in de cultuur van jouw school te noteren en deze mee te nemen.
Sterker in taal door spel (VOL)
Workshopleider: Eveline Bogers
(Ronde 2)
Taal en spel zijn met elkaar verbonden. Tijdens spel heb je alle vormen van taal nodig om het spel te kunnen spelen. Daardoor is spel een mooie vorm om taal te leren gebruiken en begrijpen. Wanneer een kind complexere spelvaardigheden laat zien, wordt het gebruik van taal nog belangrijker. Kinderen zullen nu in combinatie met hun spel complexere taalvaardigheden moeten begrijpen en gebruiken.
Tijdens deze workshop word je meegenomen in het belang van taalstimulering tijdens spel. Naast theorie krijg je praktische handvatten, zodat je kinderen vervolgens sterker kunt maken in hun taalvaardigheden.
Effectief handschriftonderwijs: leer ze schrijven!
Workshopleider: Freek Turlings
(Ronde 1 en 2)
Handschriftproblemen kunnen een grote impact hebben op de ontwikkeling van basisschoolleerlingen. Deze problemen leiden namelijk vaak tot onzekerheid en frustratie, verlies van motivatie en onderpresteren.
Bij een deel van de leerlingen ‘openbaren’ de handschriftproblemen zich pas in het voortgezet onderwijs. Dit komt doordat in het VO veel meer en in een hoger tempo geschreven moet worden. Daarnaast hebben docenten niet de tijd om gewend te raken aan het slechte handschrift van een leerling.
Genoeg redenen dus voor basisscholen om handschriftproblemen niet op zijn beloop te laten.
In deze workshop van Freek Turlings leer je hoe je door het bieden van heldere instructie, oefening en feedback iedere leerling met een handschriftprobleem naar een functioneel handschrift kunt begeleiden. Freek zal zijn verhaal illustreren met voorbeelden uit de praktijk. Ook kun enkele werkvormen zelf uitproberen.
TOS in de klas, belevingscircuit (basiskennis TOS)
Workshopleiders: Sharon Martens en Harm Tromp
(Ronde 1)
Zelf ervaren wat een taalontwikkelingsstoornis (TOS) is, doet veel meer dan alleen het uitleggen van de theorie. Het kweekt begrip voor een kind met TOS, het laat je beter observeren, je wordt bewust van het probleem, maar vooral ook op de doorwerking ervan in het dagelijks functioneren. Gedrag dat eerst als anders werd gezien, wordt nu begrepen en vertaald als een gevolg van TOS.
In deze workshop laten ambulant begeleiders Sharon Tiggelaar-Martens en Harm Tromp je ervaren hoe het is om een TOS te hebben, krijg je een stoomcursus over TOS en krijg je handelingsadviezen die je direct de volgende dag in je dagelijkse praktijk kunt toepassen.
TOS en executieve functies en Theory of Mind (verdiepende kennis TOS)
Workshopleiders: Sharon Martens en Harm Tromp
(Ronde 2)
Naar schatting heeft zo’n 5% van de kinderen een taalontwikkelingsstoornis (TOS). Dit betekent dat er in Nederland in elke klas wel één of twee kinderen met een TOS zijn. De problemen van deze kinderen blijven niet altijd beperkt tot de taal. Een relatief grote groep kinderen heeft ook moeite om hun gedrag te reguleren (executive functies) en/of om de emoties en gedachten van zichzelf en anderen te begrijpen (Theory of Mind). Deze twee cognitieve functies zijn van groot belang voor het sociaal-emotioneel functioneren van kinderen, en daarom zien we ook relatief veel problemen van kinderen met TOS op dit domein.
In deze sessie focussen we op de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen met TOS. Als professionals in het onderwijs zich hier (meer) bewust van zijn, kunnen zij kinderen met een TOS beter ondersteunen.
Met plezier naar school (VOL)
Workshopleider: Noëlle Pameijer
(Ronde 1)
Ouderbetrokkenheid wordt meestal belicht vanuit het perspectief van de school: wat kunnen teams doen om die betrokkenheid te vergroten? Deze workshop vertrekt vanuit een ander perspectief: dat van ouders. Wat kunnen zij doen om het onderwijs aan hun kind te ondersteunen? En hoe kunnen scholen ouders hierin meenemen?
Positief samenwerken: communicatie is de sleutel! Handelingsgericht werken is het kader, hoe bevordert deze methodiek ouderbetrokkenheid?
- Deze workshop gaat over:
– Samenwerken in de basis: een goed begin is het halve werk! Do’s en don’ts door een schooljaar heen.
– Als het moeilijk gaat: hoe voer je dan constructieve gesprekken? Tien concrete aandachtspunten voor scholen én ouders.
– Hoe je leerlingen kunt betrekken in de gesprekken met ouders.
– Praktische tips die je meteen kunt toepassen in je gesprekken met ouders.
Executieve functies ontwikkelen in de klas (VOL)
Wat jij als leerkracht kunt doen
Workshopleider: Anton Horeweg
(Ronde 1)
De (klassen)omgeving en je leerkrachthandelen telt! We bekijken wat de leerkracht kan doen om de leeromgeving ondersteunend te maken aan de ontwikkeling van executieve functies. Daarbij staat er één punt met stip op één: executieve functies ontwikkelen zich in contact. Dat contact gebruiken leerkrachten om een veilig klassenklimaat neer te zetten. Om aan executieve functieontwikkeling te werken, is een warm en responsief klimaat belangrijk. Ook goed nieuws, want daar werken veel leraren (en misschien zelfs alle leraren) met hart en ziel aan. We bekijken wat je kunt doen om het werkgeheugen optimaal te activeren, hoe je leerlingen met een zwakke inhibitie ondersteunt en hoe je kinderen helpt met emotieregulatie.
Van gewone naar literaire lezer
Workshopleider: Heleen Buhrs
(Ronde 2)
Leerlingen op de basisschool lezen steeds minder. En daarnaast vinden ze lezen ook minder leuk dan vroeger (Pirls, 2016). Veel basisscholen zoeken naar manieren om het leesonderwijs op hun school te verbeteren.
In deze praktische bijeenkomst laat Heleen zien hoe je van leerlingen echte lezers kunt maken. De meeste leerlingen lezen niet zomaar. Door de literaire vaardigheden van leerlingen te vergroten en de algemene kennis van leerlingen uit te breiden, kun je er als school voor zorgen dat jouw leerlingen echte lezers worden. De aanpak die Heleen in deze workshop bespreekt is de aanpak literaire gesprekken. Het proefschrift van Cornelissen (2016) is de basis van deze aanpak.
Begeleiding startende leraren/zij-instromers
Workshopleider: Karin Wessel
(Ronde 1)
Het goed begeleiden van startende leraren vergt specifieke kennis, vaardigheden en een juiste attitude van hun begeleiders. In welke context bevindt zich de startende leraar? In deze workshop worden m.b.v. een routekaart zes elementen onderscheiden die toonaangevend zijn in het inductielandschap. Met interactieve werkvormen delen we kennis en ervaringen.
Co-teaching
Workshopleider: Monique Baard
(Ronde 2)
Co-teaching is een zeer effectieve manier handelingsvaardigheden te versterken in de eigen lespraktijk.
In het werkveld wordt co-teaching op verschillende manieren vormgegeven. Een co-teacher kan een collega zijn met wie je intensief samenwerkt in de klas; samen een les voorbereiden en geven en samen verantwoordelijk zijn voor een groep.
Naast deze invulling van co-teaching bestaat de rol van de co-teacher als coach. Co-teaching is dan een vorm van coaching on the job, waarbij het vergroten van de handelingsbekwaamheid van de leraar centraal staat. Over deze vorm van co-teaching gaat deze workshop.
In de workshop wordt met beeld- en praktijkvoorbeelden uitgelegd hoe co-teaching als coachingsvorm werkt. Doel van deze workshop is dat deelnemers een helder beeld krijgen van wat co-teaching is en hoe co-teaching binnen de eigen werksituatie een rol zou kunnen spelen.
De Ringaanpak (VOL)
Workshopleider: Barry Redeker
(Ronde 2)
De Ringaanpak is een groepsdynamische benadering voor een veilige klas. Het kan onafhankelijk van methodes en programma’s worden ingezet. De Ringaanpak gaat uit van de kracht van de groep. Per definitie wil een meerderheid van de leerlingen namelijk ‘gewoon’ een fijne groep.
De Ringaanpak is zeer praktisch en doelgericht. Naast het interveniëren met De Ringaanpak in de groep zelf is er in de nieuwe editie nadrukkelijk aandacht voor invloedrijke factoren rondom de groep. Denk aan straatcultuur, voorspelbare procedures, het schoolplein en het leiderschap van de leraar. Deze factoren worden helder ‘gevangen’ in het IPG-model. Dit staat voor Integrale Procesbegeleiding van Groepen.
Uiteraard worden ook de 3 dagdelen van De Ringaanpak tijdens de workshop doorgenomen en krijgen deelnemers goed zicht op het begeleidingsproces.
Kinderen met autisme motiveren in de klas
Workshopleider: Kobe Vanroy
(Ronde 2)
Kinderen en jongeren met autisme krijgen elke schooldag allerlei activiteiten voorgeschoteld.. Sommige van die opdrachten, taakjes of bezigheden verlopen soepel en zonder problemen, maar bij andere merken onderwijsprofessionals weerstand. ‘Hij wil niet’, ‘Ze vindt het maar stom’, ‘Alles is saai’, ‘Het boeit hem niet’ … Ondanks goede bedoelingen van begeleiders, duiken weleens motivatieproblemen op.
Tijdens deze workshop gaat Kobe Vanroy dieper in op het inspirerende kader van de zeefdeterminatietheorie: wat brengt leerlingen met autisme in beweging en hoe kunnen we dit in de klas stimuleren? We focussen op de belangrijkste fundamenten van motiverend, autismevriendelijk onderwijs: duidelijke communicatie, voorspelbaarheid en controle.
Wie nog steeds niet leest is gek
Workshopleider: Naomi Smits
(Ronde 2)
Wat doe je in hemelsnaam voor de klas als je niet van lezen houdt? Twee jaar na het verschijnen van haar boek vraagt Naomi Smits zich dit nog steeds af. In haar lezing Wie nog steeds niet leest is gek neemt ze je mee in haar strijd om leerlingen én leerkrachten aan het lezen te krijgen. Want hoe doe je dat nou precies? Aan de hand van verhalen uit haar eigen praktijk en haar kristalheldere vijf puntenplan* vertelt Naomi je de do’s en don’ts en geeft ze de allerleukste boekentips en leestricks. Lezen is nog steeds het allerbelangrijkste dat er is.
Naomi Smits is leerkracht en leescoördinator op een basisschool. Daarnaast is ze columnist, co-founder van De Leesknokploeg, spreker en auteur; haar boek Wie niet leest is gek heeft al veel onderwijscollega’s in Nederland en België weten te inspireren.
* lees zelf, lees voor, lees samen, praat over boeken en promoot boeken
De intern begeleider als kwaliteitscoördinator
Goed onderwijs is geen toeval!
Workshopleider: Francis van Haandel & Linda van Druijten
(Ronde 2)
Wat is de rol van de schoolleider, de intern begeleider als kwaliteitscoördinator en (expert)leraren?
Het 3-domeinen gedachtengoed uit de beroepsstandaard De intern begeleider als kwaliteitscoördinator, geeft focus op het verscherpen van onderwijskwaliteit, opdat alle leraren en leerlingen optimaal tot leren komen.
In deze presentatie krijg je zicht op welke kennis en vaardigheden centraal staan in het 3-domeinen gedachtengoed (Leren & Ontwikkeling | Data, monitoring & reflectie | Ondersteuning & zorg) én wie waarvoor verantwoordelijk is. Heldere hiërarchie en daarbij behorend mandaat biedt namelijk ruimte binnen de professionele kwaliteitscultuur.
Welke kansen en uitdagingen komen we tegen in de samenwerking op de school, in het team?
Close Reading voor beginners:
Werken aan dieper tekstbegrip in het basisonderwijs via rijke, complexe teksten (VOL)
Workshopleider: Karin Versloot
(Ronde 1)
Begrijpend lezen is een complexe vaardigheid! Niet alleen leerlingen worstelen hiermee, ook leerkrachten zijn soms zoekende naar hoe ze effectief kunnen werken aan het versterken van het begrijpend leesonderwijs. Close Reading is een aanpak die leerlingen helpt om tot dieper tekstbegrip te komen bij rijke, complexe teksten. Teksten aan de hand waarvan leerlingen zich kunnen ontwikkelen, welke meer kansen bieden om te leren.
Bij de aanpak Close Reading staat de inhoud van de tekst centraal. Leerlingen gaan op een actieve manier aan de slag met deze tekst. Ze (her)lezen de tekst, maken aantekeningen, ordenen de informatie uit de tekst en discussiëren over de inhoud. En met elke tekstgerichte vraag duiken ze een laagje dieper in de tekst. Om op die manier toe te werken naar het evalueren en reflecteren op de tekst, bijvoorbeeld door de boodschap van de schrijver te achterhalen.
Door Close Reading in te zetten, kun je werken aan leesvaardigheden en verdiepend lezen in een betekenisvolle context. Ben je benieuwd naar de principes achter Close Reading en hoe je Close Reading in de praktijk inzet? Volg dan de basisworkshop Close Reading door Karin Versloot, taal-leesexpert bij Expertis Onderwijsadviseurs.
Close reading voor gevorderden:
Werken aan taal in samenhang (VOL)
Workshopleider: Liz Bunte
(Ronde 2)
Close Reading is een aanpak om te komen tot dieper tekstbegrip, waarbij de inhoud van een rijke, complexe tekst centraal staat. Aan de hand van tekstgerichte vragen wordt de tekst herhaald gelezen, waarbij er steeds een nieuwe laag wordt afgepeld. Dit klinkt je vast al bekend in de oren!
Deze aanpak kan niet zonder andere taaldomeinen. Zo beïnvloedt de woordenschat van leerlingen hun tekstbegrip, biedt schrijven de mogelijkheid om te reflecteren op wat er zojuist gelezen is en versterkt interactie over de tekst de mondelinge taalvaardigheid én het tekstbegrip. Hierin wordt heel duidelijk zichtbaar dat taalvaardigheden zich in samenhang met elkaar ontwikkelen en dat ze elkaar beïnvloeden. Iets wat ook een centrale rol speelt in de vernieuwde kerndoelen Nederlands.
In deze workshop voor gevorderden willen we jullie daarom meenemen in hoe je middels Close Reading in samenhang kunt werken aan verschillende domeinen van taal in een betekenisvolle context. Waarbij je handvatten krijgt om deze integratie doelgericht in je eigen lessenseries toe te passen. De workshop wordt verzorgd door Liz Bunte, onderwijsadviseur taal/lezen bij Expertis Onderwijsadviseurs.
